Гаркавец А.Н. Көне түрік жазбаларының құпиялары. Тайны древнетюркских надписей. Garkavets A.N. Mysteries of Ancient Turkic Inscriptions. Eski Türk Yazıtlarının Gizemleri

Алматы: Баур, 2022. — 96 бет. — ISBN 978-601-7448-23-3.Есік қорғанынан табылған күміс тостағандағы руникалық жазбаны жаңаша оқу жазба, графикалық және кездейсоқ сызықшалардың мұқият талдауына негізделген. Хаттардың реті – оңнан солға қарай. Алдымен жол тостағанның шетіне, екіншісі – ортасына, екеуі – түсіп қалған тұтқаны бекіту орнына бағытталған бойда жазылған. Мәтін тоттанумен зақымдалмаған орынды алады. Жазудан кейін тостаған қолданылмаған. Хат негізінен көне түркі тілімен барабар. Мазмұны бойынша бұл жоқтау сөз орамы болып табылады.
Транскрипциясы: Qïz-er, ičiŋ, oqu-süŋügü čezib, köčü aŋsaġ “Қыз-ер, ішің, оқ-сүңгү шешіп, көшті аңсақ (Қыз-ер, біз жебе мен найзамызды шешіп, көшуді еске алғанда ішіп ал)”.
Төменгі индекстегі сызықтарды ескере отырып берілген нұсқасы: Qïz, egir ičiŋ, oqu-süŋügü čezib, köčü aŋsaġ “Қыз, айыр ішің, оқ-сүңгү шешіп, көшті аңсақ (Қыз, біз жебе мен найзамызды шешіп, көшуді еске алатын кезде айыр ішіп ал)”.
“Атилла қазынасындағы” ыдыстар туралы айтқанда, олардың жазу сұлбалары печенег қолымен күшпен сызылып және ойылып, кейбір кезде бірінің үстіне бірі қосарлана жазылғандығын айта кеткеніміз жөн. Қазынаны, мөлшері, 1239 ж., қыпшақ ханы Котян 40 мың әскерімен Венгрияға ауып бара жатқан кезінде жасырып кеткенге ұқсайды.A new reading of the runic inscription on a silver cup from the Issyk barrow: Qïz-er, ičiŋ, oqu-süŋügü čezib, köčü aŋsaġ “Virgo-hero, have a drink when, having untied arrows and spears,we will commemorate the migration.” Another version takes into account the subscript strokes: Qïz, egir ičiŋ, oqu-süŋügü čezib, köčü aŋsaġ. “Daughter, drink an acorus when, having untied arrows and spears, we will commemorate the migration.”
Inscriptions on vessels from “Attila’s Treasure” are scratched or minted (sometimes on top of the scratches) on trophy vessels by Pecheneg hand. It seems that the treasure was buried by the Coman-Qypchaq-Polovtsian khan Kotyan in the fall of 1239 AD, when the khan’s 40 thousand hordes moved to Hungary.