Németh Michał (pod redakcją) Pięcioksiąg w przekładzie na język karaimski

Wrocław: Bitik, Karaimska Oficyna Wydawnicza, 2024. — 468 str. — ISBN 9788393842377 (PDF).This project has received funding from the European Research Council (ERC)under the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme (grant agreement No 802645).Oddaję w ręce Czytelnika pierwsze pełne, drukowane wydanie Pięcioksięgu Mojżeszowego w języku Karaimów polsko-litewskich. Tekst wydania oparty jest na najstarszym znanym nam obecnie rękopi-śmiennym przekładzie na ten język, zajmującym, dzięki swej unikatowości, ważne miejsce w spuściźnie kulturowej narodu karaimskiego. Rękopis powstał w roku 1720 i jest przechowywany w zbiorach spadkobierców wybitnego turkologa Aleksandra Dubińskiego. Osobą, która dokonała przekładu tekstu Pięcioksięgu z języka hebrajskiego na karaimski i zarazem stworzyła ten rękopis, był karaimski duchowny i uczony Simcha z Kukizowa syn Chananela z Derażnego (ur. ok. 1670, zm. 1723). Z kolofonu na kartach 342 versoi 343 recto wiadomo, że rękopis powstał w niespełna siedemdziesiąt dni – między 25 marca a 31 maja 1720 roku. Składa się on z dwóch części. Pierwsza to przekład Pięcioksięgu (343 karty), druga zawiera przekłady Księgi Rut, Lamentacji Jeremiasza, Księgi Koheleta i Księgi Estery (karty 344–388). Rękopis został napisany karaimską odmianą półkursywnego pisma hebrajskiego.